Śmierć papieża Franciszka. Co dalej? Jak wygląda procedura wyboru nowego papieża?

Wielkanoc w kościele katolickim to najstarsze i najważniejsze ze świąt, przeżywane w sposób szczególny. Chrześcijanie celebrują wtedy misterium paschalne, a więc mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Ten piękny czas, naznaczony jest w tym roku również smutkiem – cały świat opłakuje bowiem śmierć papieża Franciszka, który zmarł w poniedziałek, 21 kwietnia 2025 roku w wieku 88 lat, po przewlekłej chorobie płuc.
Kim był?
Prywatnie argentyński kardynał Jorge Mario Bergoglio, zwierzchnikiem kościoła katolickiego wybrany został w maju 2013 roku, jako pierwszy papież z Ameryki Południowej, oraz pierwszy jezuita, sprawujący ten urząd. Jego pontyfikat charakteryzował się mniej formalnym podejściem do papiestwa – zamiast w apartamentach Pałacu Watykańskiego, zamieszkał w Domu Świętej Marty, był bardzo zaangażowany w pomoc ubogim, rozwój dialogu między religiami świata, głosił również, że Kościół powinien być bardziej otwarty na społeczność LGBT.
Jak w kościele katolickim wygląda okres po śmierci papieża aż do czasu wyboru jego następcy?
Po oficjalnym potwierdzeniu odejścia Franciszka do domu Ojca przez Kamerlinga Kevina Farrella (poświadczonym również przez lekarza), jego apartamenty zostały oficjalnie zapieczętowane, pierścień rybaka zniszczony, zaś w całym Watykanie rozbrzmiały dzwony i zawisły żałobne flagi. Rozpoczął się okres tzw. sede vacante, kiedy stolica apostolska jest nieobsadzona, a wierni oczekują na wybór nowego papieża.
Śmierć Ojca Świętego rozpoczyna dziewięciodniowy czas żałoby, czyli Novemdiales, w którym trwają przygotowania do pogrzebu, ale i również do konlawe. To zgromadzenie kardynałów, których zadaniem będzie wybranie kolejnego namiestnika Stolicy Apostolskiej, musi zostać zwołane nie wcześniej niż 15 i nie później niż 20 dni po śmierci papieża – w praktyce pomiędzy 5 a 10 maja. W wyborze uczestniczyć mogą tylko kardynałowie poniżej 80 roku życia. Aby cały proces przebiegał w tajemnicy, na czas konklawe są oni zamykani w Kaplicy Sykstyńskiej, a kontakt ze światem zewnętrznym jest surowo zabroniony.
Wybór nowej głowy kościoła odbywa się według ściśle określonego rytuału – każdego dnia przeprowadzane są dwa głosowania, a dany kandydat otrzymać musi co najmniej dwie trzecie głosów. Jeśli głosowanie jest nieudane, z komina Kaplicy Sykstyńskiej unosi się czarny dym, który oznacza brak decyzji.
Momentem zaś, na który czeka cały świat jest wypuszczenie białego dymu, symbolizującego wybór nowego papieża. Wybrany kardynał pytany jest, czy akceptuje wynik głosowania, a gdy wyrazi zgodę, wybiera nowe papieskię imię i przywdziewa białe szaty.
Następnie kardynał protodiakon pojawia się na balkonie Bazyliki Św. Piotra, gdzie oznajmia światu wybór nowego Ojca Świętego, który wkrótce sam pokazuje się wiernym, pozdrawia ich i udziela pierwszego błogosławieństwa. Ten uroczysty moment jest jednocześnie symbolicznym rozpoczęciem nowego pontyfikatu.
red. Paulina Szlagor
fot. Watykan Media